Gregor Mendel Kimdir?

 

Gregor Johann Mendel (d. 20 Temmuz 1822^[1] – ö. 6 Ocak 1884) kalıtım biliminin babası olarak anılan Avusturyalı ^[2]bilim adamı, Mendel kanunlarınınmucidi ve rahip.

Kalıtım biliminin öncüsü botanikçi, bitkiler üzerine yaptığı çalışmalarda, bir türün özelliklerinin kalıtım yoluyla sonraki kuşaklara aktarıldığını bulmuştur. Mendel'in öne sürdüğü ilkeler, 20. yüzyılın başlarında yapılan deneylerle doğrulandıktan sonra, kalıtım kuramının bütün canlılar için geçerliliği saptanarak, biyolojinin temel ilkelerinden biri haline gelmiştir.

Genetik biliminin babası olarak bilinen Gregor Mendel, 20 Temmuz 1822 yılında Avusturya’’nın Heinzendorf şehrinde doğmuştur. Genetik bilimi ile uğraşmış bir bilim adamıdır. Aynı zamanda botanikçi ve rahiptir.

Mendel’in bilime olan merakı, çocukluğundan beri olan bir şey olup daha sonra da adını duyurmasına sebep olmuştur. Çocukluğunda bir çiftlik evinde yaşayan Mendel, bitkilerin içerisinde yaşamıştır. Daha on’lu yaşlarındayken aynı bitkinin farklı şekillerinin olduğunu fark etmiş ve nedenini araştırmaya çalışmıştır. Daha sonraki yıllarda da bunlardan yararlanacaktır. Fakat Mendel’in eğitim yılları o kadar da kolay geçmemiştir.

Derslerinde oldukça başarılı olan Mendel, liseyi başarılı bir şekilde bitirmiştir. Fakat üniversiteyi maddi sıkıntılardan dolayı zar zor okumuştur. Daha sonra bir manastıra rahip olarak giren Mendel çalışmalarına burada devam etmiştir. Mendel canlılardaki kalıtımın nasıl işlediği üzerine çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalarında hızlı gelişen bir bitki olan bezelyeyi kullanmıştır. Böylece hem fazla deney yapabilecekti, hem de her kuşakta ortaya çıkabilecek farklıları gözlemleyebilecekti. Bezelyeler üzerinde gerçekleştirdiği deneyler sonucunda, canlıların kalıtsal özelliklerinin nesilden nesile nasıl aktarıldığını gözlemleyen Mendel, günümüzde “Mendel Kalıtım Yasalar”ı olarak bilinen sonuçları ortaya koydu.

Mendel başka bitkiler üzerinde de deneyler yaptı ve aynı sonuçları gözlemledi. Daha sonraki yıllarda diğer canlı türlerinde yapılan araştırmalar sonucu, Mendel’in ilkeleri doğrulanmış oldu. Gregor Mendel, 1884 yılında Çekoslavakyada ki Brno da öldü.

Mendel’in Kalıtım Yasaları:
*Mendel, canlılarda karakteri belirleyen kalıtsal belirleyiciler olduğunu söylemiştir. Mendel o zamanlar gözlemleyememiş olsa da, günümüzde bunları “Genler” olarak bilmekteyiz.
*Her ergin bireyde baskın ( dominant ) ve çekinik ( resesif ) olmak üzere 2 belirleyici bulunmaktadır.
*Mendel çaprazlamalar yaparak bu sonuçlara ulaşmıştır.